„BABICA 2.0” CZYLI STUDENCKIE POMYSŁY NA RZEKĘ W MIEŚCIE.

Wydział Architektury po raz kolejny otwiera się na współpracę z samorządem terytorialnym i przemysłem. Na mocy porozumienia zawartego przez Dziekana Wydziału Architektury, prof. dr hab. inż. arch. Jacka Gyurkovicha, z władzami Gminy Miasto Bochnia oraz zarządem spółki WIROMET S.A. ogłoszono i przeprowadzono konkurs studencki pod ogólnym hasłem „BABICA 2.0”.

Adresatami konkursu byli studenci kierunku „Architektura”, uczestniczący w zajęciach dydaktycznych prowadzonych w Instytucie Projektowania Miast i Regionów pod kierunkiem dr hab. inż. arch. Rafała Blazego, prof. PK. Ostatecznie w konkursie wzięło udział ponad 20 studentek i studentów (stopień I, rok 3, semestr 6), którzy projektowali samodzielnie lub w zespołach dwuosobowych pod bezpośrednią opieką merytoryczną pracowników Instytutu – dr inż. arch. Urszuli Nowackiej-Rejzner, dr inż. arch. Piotra Langera oraz mgr inż. arch. Jakuba Dudka.

Zasadniczym zadaniem konkursu było stworzenie koncepcji urbanistycznej obejmującej rewaloryzację oraz zagospodarowanie śródmiejskiego odcinka potoku Babica w Bochni – pomiędzy ulicami Sądecką i Gipsową, na styku z zabytkowym układem urbanistycznym miasta. Cel konkursu został ukierunkowany przede wszystkim na uzyskanie zróżnicowanych koncepcji, które mogą stanowić przyczynek do dalszej, pogłębionej dyskusji nad przyszłością projektowanego obszaru i jego potencjalnym znaczeniem w Bochni – zwłaszcza w kontekście rozpoczętej rewitalizacji śródmieścia oraz istotnych problemów trapiących miasto – deficytu przestrzeni publicznych, niedoceniania roli terenów otwartych i wartości przyrodniczych w przestrzeni miejskiej, wyraźnego niedoboru miejsc parkingowych w centrum.

Zgodnie z podstawowymi założeniami konkursu, autorzy prac mieli tak zaprojektować śródmiejski fragment Babicy, by przywrócić mu utracone walory przyrodnicze i estetyczne oraz przekształcić w atrakcyjną, zieloną przestrzeń publiczną łączącą dwa kluczowe obszary: historyczne śródmieście wraz ze średniowiecznym rynkiem oraz rodziny park „Uzbornia”, będący największym zespołem zieleni w Bochni. W ten sposób, potok Babnica miał stać się elementem integrującym przestrzeń miejską i stanowić naturalne poszerzenie obecnie rewitalizowanego obszaru.

Konkurs został zorganizowany przez trzech partnerów reprezentujących różne środowiska: uczelnię, samorząd terytorialny i przedsiębiorstwo związane z branżą przemysłu maszynowego. Każdy z partnerów realizował poprzez konkurs nieco odmienne ale zbieżne cele. Dla Instytutu Projektowania Miast i Regionów udział w tym przedsięwzięciu był nie tylko okazją do zacieśnienia współpracy z samorządami i przemysłem, ale przede wszystkim pozwolił znakomicie zrealizować zadania dydaktyczne. Studenci uczestniczący w zajęciach kursowych („Projektowanie urbanistyczne” zintegrowane z przedmiotem „Komunikacja miejska”) mieli okazję podjąć temat projektowy bardzo mocno osadzony w realiach, obwarowany konkretnymi oczekiwaniami ze strony wszystkich partnerów konkursu. W regulaminie zapisano szereg szczegółowych wytycznych co do zakresu i formy projektu, a także konieczność uwzględnienia przepisów prawa, w tym również ustaleń obowiązujących dokumentów planistycznych. Uczestnicy konkursu musieli zatem stale konfrontować twórcze, niekiedy nawet wizjonerskie podejście do tematu projektowego z uwarunkowaniami prawnymi oraz konkretnymi i jasno wyartykułowanymi oczekiwaniami „Inwestora”. Decydując się na współpracę przy organizacji konkursu, władze Bochni mogły spodziewać się uzyskania wielowariantowej koncepcji zagospodarowania obszaru, który posiada duże walory i potencjał, ale jednocześnie jest pod wieloma względami zdegradowany. Z punktu widzenia samorządu miejskiego, zaangażowanie studentów, a więc osób „z zewnątrz”, dawało szansę świeżego spojrzenia na projektowany obszar, nieobarczonego stereotypowym myśleniem i utartymi poglądami. Z kolei spółka WIROMET realizowała poprzez konkurs głównie cel marketingowy i promocyjny. Przedsiębiorstwo, które ma swoją siedzibę w śląskim Mikołowie, jest pierwszą w Polsce firmą oferującą technologię automatycznych parkingów wielopoziomowych „SMART PARKING”. Konstrukcja takiego parkingu, mogąca na niewielkiej powierzchni pomieścić nawet 16 samochodów, sprzyja oszczędności miejsca – co ma kluczowe znaczenie w obrębie zwartej, historycznej struktury zabudowy takich miast jak Bochnia. Wprowadzenie naziemnych parkingów wielopoziomowych wydaje się również korzystne z powodu złożonych uwarunkowań geologicznych terenu położonego wzdłuż śródmiejskiego odcinka Babicy. Ze względu na obecność cieku i wyrobisk górniczych kopalni soli oraz występowanie słabonośnych gruntów trudno jest na tym terenie budować parkingi podziemne. Korzystając z technologii WIROMETU samorząd Bochni może zatem łagodzić dotkliwy problem braku miejsc postojowych w centrum miasta, a spółka zyskać nowego klienta. Zastosowanie urządzeń typu „SMART PARKING” wskazano jako jeden z warunków konkursu, narzucając trzy możliwe lokalizacje takich obiektów. Dodatkowo, uczestnicy konkursu mieli obowiązek zaprojektowania elewacji parkingów – te bowiem mogą być kształtowane w sposób prawie dowolny. Trzeba również dodać, że WIROMET S.A. był fundatorem nagród i wyróżnień w konkursie (o łącznej puli siedem tysięcy złotych).

Konkurs rozstrzygnięto 7 czerwca 2019 r. Jury obradowało w pięcioosobowym składzie: prof. dr hab. inż. arch. Barbara Bartkowicz, dr inż. arch. Anna Ziobro i dr inż. arch. Daniel Ogrodnik – przedstawiciele Wydziału Architektury PK, mgr inż. arch. Jolanta Pawlus – Architekt Miejski Bochni oraz Jerzy Jamontt – Prezes Zarządu WIROMET S.A.. Za nadrzędne kryterium oceny prac Sąd Konkursowy uznał sposób rozwiązania terenu w bezpośrednim styku z wodą potoku. Po burzliwych obradach przyznano następujące nagrody i wyróżnienia:

  • I nagrodędla zespołu w składzie: Oleksandra Lenyk i Kamil Komadowski (prowadzący: dr inż. arch. Urszula Nowacka-Rejzner, mgr inż. arch. Jakub Dudek);
  • II nagrodędla zespołu w składzie: Wiktoria Mokrzycka i Beata Murdzia (prowadzący: dr inż. arch. Piotr Langer);
  • wyróżnienie równorzędnedla zespołu w składzie: Natalia Olchawa i Przemysław Paciorek (prowadzący: dr inż. arch. Piotr Langer);
  • wyróżnienie równorzędnedla zespołu w składzie: Katarzyna Grzywna i Kamil Czerw (prowadzący: dr inż. arch. Piotr Langer);

Uroczyste wręczenie nagród połączone z dyskusją i wystawą wszystkich prac konkursowych odbyło się 11 czerwca w Miejskim Domu Kultury w Bochni przy udziale władz miasta, przedstawicieli Wydziału Architektury, lokalnych mediów oraz uczestników konkursu. Podsumowując całe wydarzenie, Burmistrz Bochni – Stefan Kolawiński podkreślił dużą rolę współpracy samorządu z Wydziałem Achitektury PK i wkład studentów w kreowanie wizji współczesnego rozwoju miasta.